MRI-Magnetic Resonance Imaging
Magnetna rezonanca je dijagnostički postupak u kojem se ne primjenjuju rendgenske zrake, već se temelji na rezonanciji vodikovih iona u jakom magnetnom polju, dolazi do pojave signala, koji se pomoću kompjuterskih programa pretvaraju u sliku. Na taj način dobivena slika omogućuje visoku diferencijaciju mekotkivnih struktura i krvnih žila znatno bolju od CT-a. Bezbolna je i bez ikakvog zračenja i štetnog dejstva za pacijente (za razliku od CT-a), pa se pregled može ponavljati više puta, bez ikakvih štetnih posljedica.
Kontrastno sredstvo
Kod odredjenih snimanja je potrebna i davanje kontrastnog sredstva radi boljeg prikaza patološkog procesa i mogućnosti preciznije dijagnoze. Moderni aparati 1,5T, kakav posjeduje i naša ustanova (slika 1, Siemens Essenza u našoj ustanovi), u kombinaciji s najnovijim moćnim softverima, omogućava bezkontrastno snimanje i u situacijama gdje je ranije to nije bilo moguće (slika A. Bezkontrastni prikaz krvnih žila vrata i mozga, slika B.bezkontrastno snimanje zdjeličnih i arterija nogu).
MRI s anestezijom
Tamo gdje to potrebno, obično za djecu ispod 5 godina i nemirne ili klaustrofobične pacijente može se dati i kratka anestezija kako bi dobili kvalitetne snimke za postavljanje dijagnoze. Anestezija se izvodi u suradnji i pod kontrolom anesteziologa.
Bitna napomena za snimanje!
Prije snimanja neophodno je liječnika ili inžinjera med. radiologije izvijestiti o:
- "pacemakeru"ili drugim ugrađenim elektronskim aparatima, jer zbog smetnje u funkcioniranju tih aparata u magnetnom polju,često nije moguće snimanje MR-a (nova generacija pacemakera, stentova može ići na snimanje MRI-em)
- metalnim tjelima u organizmu( meci, krhotine, kopče nakon operacije na krvnim žilama, metalne pločice ….)
- trudnoći:nije dokazano štetno djelovanje samog MR snimanja, kontrast koji sadrži metal gadolinijum prolazi kroz placentu u plod i postoji sumnja da ga može oštetiti. Stoga žene kod kojih postoji mogućnost trudnoće trebaju to napomenuti prije snimanja.
- dojenje nije kontraindikacija za pregled MR-om, ali ukoliko se koristi kontrast, savetuje se stopiranje dojenja u naredna 24h.
- U prostoriju sa aparatom se ne smiju unositi predmeti od magnetnog materijala (kreditne kartice, mobiteli,ključevi,.)…
- zubni implantati i plombene predstavljaju kontraindikaciju za ovaj pregled!
Postoje dva osnovna tipa aparata za magnetnu rezonancu. Otvoreni koriste permanentne magnete, a zatvoreni se služe magnetnim poljem koje se uspostavlja električnom energijom. Zatvoreni aparati su jačeg polja, uglavnom od 0,5 do 3 T (Tesla) i na njima pregledi traju kraće.
Prema jačini magnetnog polja uređaji za MR snimanje se dijele na:
- uređaje niske jačine polja – do 0.5 T
- uređaje srednje jačine polja – 0.5 T do 1 T
- uređaje visoke jačine polja – 1 T i više (1.5 T, 2 T, 3 T, 7 T, …)
Kvaliteta prikaza proprocionalna je jačini magnetnog polja, ali to nije jedini faktor-kvaliteta slike u velikoj mjeri ovisi i od primijenjenih softvera za obradu slike te znanja inžinjera koji snimanje vrši.
Pregledi MRI-em
Magnetna rezonanca daje izuzetno precizne analize mekotkivnih struktura kao što su mozak, kičmena moždina, organi stomaka, male karlice, pluća, koje ranije nisu bile pristupačne, kao i realan anatomski prikaz određene regije i lokalizaciju lezije, odnosno žarišta u njoj, kao nijedna druga tehnika prikaza (slika 5,6,7).
MRI abdomena
Za razliku od CT-a nema zračenja (posebno značajno kod mlađih ljudi, trudnica,određenih bolesnika) i poseduje odličnu kontrasnu rezoluciju određenih tkivnih oštećenja, tumora i sl.posebno je bitno što se ovom metodom ti procesi mogu videti u fazi kada su malih dimenzija, te ih druge dijagnostičke procedure (Uz, CT) ne mogu prepoznati.
MRI male karlice
Prikazuje stanje rektuma,rektosigmoidnog dela kolona,vagine,uterusa, jajnika,jajovoda, mokraćne bešike,prostate, semenih vezikula,regionalnih limfnih čvorova. MRCP Ovim pregledom se prikazuje žučna kesa, žučni putevi i uspešno zamenjuje klasičan, invazivni pregled ERCP. Dobija se precizan uvid u stanje žučne kese i žučnih puteva, te se uspešno detektuje postojanje kalkulusa i dr. oštećenja veličine do 3 mm.
MRI kolonografija
Je metoda prikaza debelog crijeva (ako je potrebno i tankog) magnetnom rezonancom, za šta su potrebni aparati jačeg polja i sa najnovijim softverima obrade slike, a predstavlja elegantnu i komfornu alternativu klasičnoj kolonoskopiji ili MSCT kolonografiji kao izvrsna screening metoda, potpuno bezbolna, bez napuhavanja, bez skidanja, bez nelagode, bez zračenja. Priprema je kao za klasičnu koloskopiju, a za samo snimanje nije potrebno skidanje, napuhivanje,…
MRI kičme, u dijagnozi bolova u vratu i leđima
Kod bolova u vratu i leđima, MRI je najbolja dijagnostička metoda!
Jako dobro se vide:
- anomalije kičmenog stuba
- povrede kičmenog stuba
- zapaljenski procesi na pršljenovima i kičmenoj moždini
- diskus hernija
- tumori pršljenova, nerava i kičmene moždine
- bolesti koje zahvataju koštanu srž
- ciste (arahnoidne, perineuralne, dermoidne, ciste međupršljenskih zglobova).
MRI mozga
MRI u dijagnozi glavobolja
S druge strane, magnetna rezonanca je nezamenljivo sredstvo za dijagnostiku sekundarnih glavobolja, tačnije oboljenja koja ih izazivaju. Uzroci sekundarnih glavobolja su, dakle, druga, ponekad ozbiljna oboljenja, oštećenja ili tumori.
MRI pregledom se mogu dijagnostikovati i glavobolje nastale kontaktom krvnih sudova sa kranijalnim nervima. Najčešće je to slučaj kod neuralgija petog moždanog živca (trigeminalna neuralgija).
MRI srca i krvnih žila
MRI je izvrsna metoda u dijagnostici nekih bolesti i problema srca i krvnih žila (prije svega kod:
- srčanih mana
- tromba, tumora srca
- dijagnostici miokarditisa
- analizi viabilnog miokarda, kontraktilnosti, ožiljnih promjena, perfuzije srčanog mišića oboljenja zalistaka
- oboljenja aorte-aortografija
- oboljenja krvnih sudova arterija vrata i glave
- arteriografije
- oboljenja perifernih arterija
- oboljenja vena-venografije
- bolesti, prije svega suženja bubrežnih arterija (renografija)
MRI dojki
MRI dojki je izvrsna metoda prikaza promjena u dojci, koja zaokružuje dijagnostiku bolesti dojke, koja uključuje ultrazvuk, mamografiju, elastografiju, FNAC, core-biopsije
MRI zglobova,kostiju, mišića,mišićno-tetivnih struktura
Metoda je precizna i za sada, iznad svih dijagnostičkih metoda, posebno za prikaz ligamenata unutar zglobova.